Vrouwen en een laag libido: wat doe je eraan, hoe komt het ?

Hoe gek en onwaarschijnlijk het ook klinkt, als je de vrouwelijke seksualiteit wil bestuderen, dan kan je beginnen vanaf nul. Praten over seksuele moeilijkheden van vrouwen is niet gemakkelijk, ook niet voor experten die dit thema als werkgebied hebben.
Voor experten gaat het dan niet om verlegenheid of bescheidenheid, maar om een gebrek aan consistent, informatief onderzoek. Er zijn dikwijls géén duidelijke definities van de vrouwelijke seksualiteit noch van de disfuncties, tevens is er weinig onderzoek naar de invloed van de andere factoren, zoals de rol van de partner van de vrouw in haar seksuele problematiek.

Een aantal thema’s die gelinkt worden aan die seksuele problematiek bij vrouwen zijn: depressie, het gebruik van de pil, zwangerschap, geboortes, menopauze en ziekten zoals borstkanker ...

De link naar depressie

Depressie veroorzaakt geregeld seksuele problemen. Bovendien blijken vrouwen tweemaal zoveel te lijden te hebben van depressie dan mannen. Psychiaters gebruiken vaak antidepressiva (zoals Prozac en Zoloft, de zgn. SSRIs of Selective Serotonin-Reuptake Inhibitors) welke dikwijls seksuele disfuncties veroorzaken. De vraag is dan als de cliënt zegt een laag libido te hebben, is dat dan het gevolg van de depressie of het gevolg van de medicatie? Hierover bestaat weinig onderzoek … Een eerder kleinschalige studie, gepubliceerd in 1997, suggereert dat depressie op zich een groter probleem is voor vrouwen dan de gevolgen van de medicatie op seksueel vlak. Voor het nemen van de antidepressiva bleek de onderzochte doelgroep (15 vrouwen en 11 mannen) grotere seksuele problemen te hebben op vijf vlakken: seksdrang, psychologische opwinding, fysiologische opwinding, het gemak om een orgasme te krijgen en de tevredenheid over het orgasme. Na een periode van inname van de antidepressiva bleken de resultaten voor mannen en vrouwen verschillend te zijn. Bij de mannen was de situatie over de ganse lijn verslechterd, zeker op vlak van het gemak om een orgasme te krijgen. Bij de vrouwen waren drie factoren verbeterd: nl. de seksdrang, de psychologische opwinding, en het algemeen seksueel functioneren.
Medicatie kan dus een negatieve invloed hebben, anderzijds zijn er zovele verbeteringen in verschillende aspecten van het seksueel functioneren van vrouwen als zij herstellen van de depressie dank zij die medicatie, dat statistisch gezien de negatieve neveneffecten overschaduwd worden.
Een andere studie uit 2002 besloot ook dat het gebruik van die medicatie geassocieerd mag worden met substantiële seksuele neveneffecten.
Andere antidepressiva dan de SSRIs zouden minder seksuele neveneffecten veroorzaken.
Sommige seksuele neveneffecten kunnen dalen, na een zekere tijd, of tijdelijk vermeden worden, door al eens een dag géén medicatie te nemen, als dat verantwoord is.

De link naar de pil

Ook andere drugs of medicatie kunnen seksuele problemen geven inclusief de geboortecontrolepil, antipsychotica, stemmingsstabilisatoren, antihistamine, drugs voor hoge bloeddruk, medicatie tegen angst, kankers en haargroei.
De pil bvb. kan rare effecten hebben. Stel je een vrouw voor, die op de leeftijd van 19, nog niet zeker is van het krijgen van een orgasme, en die orale contraceptiva begint te nemen en gaat lijden aan een seksuele disfunctie. Ze kan jaren achter elkaar mislukte relaties hebben, en bvb een depressie ontwikkelen, en nadien antidepressiva nemen die het seksueel probleem nog verergeren. Als ze 40 wordt komt ze bij een arts die haar zegt de medicatie te stoppen, en plotseling functioneert ze normaal, wat ze ook zelf had kunnen ontdekken op haar 20ste.

De link naar zwangerschap

Zwangerschap brengt zijn eigen talloze fysische, psychologische en sociale thema’s mee die kunnen bijdragen tot seksuele moeilijkheden. Zwangerschap is een overgangsperiode, een soort ontwikkelingscrisis. De hormonen creëren een emotionele achtbaan. Het lichaam krijgt een andere figuur. Vrouwen balanceren in hun rol als moeder, vrouw, dochter. Het werk, geld en de behuizing worden in vraag gesteld.
Ondertussen worden vrouwen geconfronteerd met het idee van een normale seksualiteit, terwijl in feite die seksualiteit heel erg kan verschillen tussen de verschillende individuen, alsook bij dezelfde vrouw in de verschillende levensfasen en al naargelang de toestand waarin ze verkeert.
Seks tijdens de zwangerschap kan zijn voordelen hebben, je hoeft bvb al niet meer bang zijn om zwanger te worden, je kan een nieuw gevoel van potentie ervaren, of een verhoogde sensatie veroorzaakt door de hormonale en lichamelijke veranderingen. Maar seks tijdens de zwangerschap kan ook geplaagd worden door pijn, morgenziekte, uitputting, een laag lichaamsbeeld, of de schrik om de foetus te schaden.
Mensen houden blijkbaar niet van de uitspraak dat seks ook kan zonder coïtus. Het doel is niet de seksualiteit te maximaliseren, maar ervoor te zorgen dat je een comfortabele seksuele levensstijl kan vinden.
Nadat de baby geboren is, ontstaan andere problemen. “Drie is een menigte”. Huwelijksproblemen die op de achtergrond waren geraakt kunnen terugkomen en hun aandacht opeisen.
Onderzoek toont aan dat 80% van de vrouwen op zijn minst één seksueel probleem heeft drie maanden na de geboorte, zoals o.m. pijnlijke coïtus, vaginale droogheid, verlies van verlangen. Twee derde heeft nog problemen 6 maanden na de geboorte.
Bovendien kan er postnatale depressie ontstaan, wat verlangen en bevrediging kan aantasten. Het kan erg vernietigend zijn...

De link naar de latere leeftijd

Na de vruchtbare jaren van een vrouw, kunnen seksuele disfuncties een meer voorkomend probleem worden. Zowel menopauze, als hysterectomy, als de chirurgische verwijdering van de eierstokken, of de baarmoeder, kan het seksueel verlangen verminderen. De verwijdering van de eierstokken kan het hormonenpeil aantasten en als gevolg daarvan het seksuele functioneren.
Hormoontherapieën die vrouwen ondersteunen bij de menopauze, kunnen eveneens het seksueel verlangen aantasten.
Oudere vrouwen die lijden onder borstkanker, of zij die chemotherapie ondergaan, kunnen belangrijke dalingen in seksueel verlangen ervaren. Het wegnemen van een borst of baarmoeder kan meebrengen dat vrouwen zich minder aantrekkelijk gaan vinden. Op dat vlak onderzoekt men nu de invloed van feromonen, die het gevoel van aantrekkelijkheid kunnen verhogen alsook het seksueel gedrag.